Cardano Nedir? (ADA)
Cardano Başlangıç Kılavuzu
Rekabet halindeki bir dizi hisse kanıtı blok zincirinden biri olan Cardano, ADA kripto para birimi sahiplerinin, ağın işletilmesine yardımcı olmalarına ve yazılım kurallarındaki değişiklikleri oylamalarına olanak tanır.
Aynı şekilde, geliştiriciler Cardano blok zincirini özel programlama mantığı (akıllı sözleşmeler) ve yapı programları (merkeziyetsiz uygulamalar) gibi bilinen özellikler için kullanabilirler.
Ancak Cardano, tasarımda araştırma odaklı bir yaklaşım vurgulayarak diğer projelerden ayrılır ve akademik dikkat sayesinde teknolojisinin uyarlanma hızının artacağına inanmaktadır.
Cardano yeni çığır açan özellikler vadetmezken, kullanıcılar ve geliştiriciler kripto para birimini bilimsel araştırma ve kodunun matematiksel olarak doğrulanmasını sağlayan resmi doğrulamaya dayalı optimizasyonlar nedeniyle cazip bulabilirler.
Örneğin, mutabakat algoritması Ouroboros, resmi bir inceleme süreci ile “güvenliği kanıtlanabilir” olarak kabul edilmiştir. Ayrıca, Cardano’nun kodu, bankacılık ve savunma sektörlerinde yaygın olarak kullanılan eski adıyla Haskell programlama dilinde yazılmıştır.
Cardano'yu kuran şirket IOHK, 2020'den itibaren teknolojisinde 90'dan fazla akademik belge yayınlayarak, bu süreçte küresel üniversitelerle olan ortaklıklarını ortaya koymuştur.
Cardano ekibi, bu araştırmayı resmi internet sitesi üzerinden yayınlamıştır. İnternet sitesi, aynı zamanda daha az teknik bilgiye sahip kullanıcıların blog gönderileri ve videolar aracılığıyla yol haritasının durumu hakkında güncel bilgi sahibi olmalarını da sağlamaktadır.
Cardano'nun yaratıcısı kim?
Cardano 2017 yılında teknoloji uzmanları Charles Hoskinson ve Jeremy Wood tarafından yaratıldı.
Bu iki ortak kurucu arasında en yüksek profile sahip olan Hoskinson, Ethereum'un (ETH) ortak kurucusudur ve proje için planlanan bir kâr amaçlı kuruluşta kısa bir süreliğine CEO olarak görev yapmıştır.
Bugün, Cardano üç ayrı ve bağımsız kuruluş tarafından korunmaktadır.
Bunlar arasında:
- Cardano Foundation – İsviçre'de bulunan bu kâr amacı gütmeyen kuruluş, Cardano blok zincirinin gelişimini izlemekten ve denetlemekten sorumludur.
- IOHK – Hoskinson ve Wood ortaklığıyla kurulan IOHK, Cardano'yu oluşturmuştur ve Cardano'nun ağını işletmek için kullandığı hisse kanıtı algoritması Ouroboros'u tasarlamıştır.
- Emurgo – Şirket ve büyük kuruluşların Cardano teknolojisini benimsemelerine yardımcı olmakla görevlendirilmiştir.
Lansmanı sırasında yaklaşık 31 milyar ADA oluşturulmuş ve bunların yaklaşık 26 milyarı satışı yönetmek için görevlendirilen Japonya merkezli bir şirket tarafından yatırımcılara satılmıştır. Katılımcılar, daha sonra yazılım sürümünde ADA ile değiştirilebilecek kuponlar satın alabilmişlerdir.
Kalan 5 milyar ADA IOHK, Emurgo ve Cardano vakfına dağıtılmıştır.
Cardano nasıl çalışır?
Cardano'nun temel kullanım durumu, yerel kripto para birimi ADA ile işlemlere izin vermek ve geliştiricilerin BT tarafından desteklenen güvenli ve ölçeklenebilir uygulamalar oluşturmasına olanak sağlamaktır.
Cardano Blok Zinciri
Cardano blok zincirinin kendisi iki katmana ayrılır:
- Cardano Uzlaşma Katmanı (CSL) - CSL, hesaplar arasında ADA transferi yapmak ve işlemleri kaydetmek için kullanılır.
- Cardano Hesaplama Katmanı (CCL) - CCL, geliştiricilerin fonları programlı bir şekilde taşımak için yararlanabileceği akıllı sözleşme mantığını içerir.
Ayrıca, Cardano yazılımını çalıştıran bilgisayarlar üç düğümden biri olarak birleşebilir.
- mCore düğümleri - ADA coin'ler stake edin ve blok zinciri yönetimine katılın
- Aktarım düğümleri – mCore düğümleri ve genel internet arasında veri gönderin
- Edge düğümleri– Kripto para birimi işlemleri yapın.
Cardano, 2017 yılından beri aralarında ilk kez ADA kripto para birimi aktarımına olanak tanıyan Byron ve kullanıcıların yazılım değişiklikleri için geliştirmeye fon sağlayabilecekleri yeni bir model sunan Voltaire dahil olmak üzere 5 ana platform güncellemesi geçirmiştir.
Ouroboros nedir?
Ourobouros, Cardano yazılımını çalıştıran bilgisayarlar tarafından ağı güvenceye almak, işlemleri doğrulamak ve yeni mint edilen ADA'yı kazanmak için kullanılan bir hisse kanıtı (PoS) konsensüs algoritmasıdır.
Ouroboros, zamanı devirler ve yuvalara böler. Burada devirler, üst zaman çerçevelerini oluştururken yuvalar ise devirler içinde 20 saniyelik artışları içerir.
Her yuvada, rastgele bir yuva lideri seçilir ve blok zincirine eklenecek blokları seçmekten sorumludur. Yuva lideri, yalnızca mCore düğümlerinden seçilebilir.
Ouroboros, blok zincirine eklenen iki tip blok sağlar:
- Genesis blokları: Devir ile ilişkili tüm yuva liderlerinin listesini ve bir dizi ana blok içerir
- Ana bloklar: Tüm işlem bilgilerini, yazılım güncelleme önerilerini ve bu güncellemeler için oyların listesini içerir.
Devir sona erdiğinde, önceki yuva liderleri sonraki devirler için yuva liderlerini seçerler.
Oylar, her bir yuva liderinin "coin atma eylemi" gerçekleştirdiği bir mekanizmayla gerçekleşir ve Cardano ekibi, bu yöntemin yeni yuva liderlerinin seçiminde rastlantısallığı artırdığını ileri sürmektedir.
ADA neden değerli?
Cardano kullanıcılarının işlemleri kolaylaştırmak ve yönetime katılmak için ADA satın almaları gerekir.
Tokenin sahipliği, kimin yuva lideri olacağını ve yeni bloklar ekleyeceğini ve kimlerin blok cinsinden işlemler için ödenen ücret payını kazanacağını belirler.
ADA coin'leri, enflasyon oranı gibi yazılım politikalarını oylamak için de kullanılır ve katılımcılara ADA'yı tutmaya ve gelecekteki değerli olmasını sağlamaya teşvik eder.
Shelley platform yükseltme sürümüyle Cardano, yetkilendirmeli stake etmeye olanak tanımıştır. Bu, ADA sahiplerinin diğer kullanıcılara oy hakkı vermesine ve canlı blok zincirinde ADA ödülleri kazanmasına olanak tanır.
Maksimum ADA arzı, 45 milyar coin ile sınırlıdır. 2020 yılı başlarında, 31 milyar ADA dolaşıma girmiştir ve kalan 14 milyar ADA minting aracılığıyla yayınlanacaktır.
Kraken Kripto Kılavuzları
Bitcoin Nedir? (BTC)
Ethereum nedir? (ETH)
Ripple Nedir? (XRP)
Bitcoin Cash Nedir? (BCH)
Litecoin Nedir? (LTC)
Chainlink Nedir? (LINK)
EOSIO Nedir? (EOS)
Stellar Nedir? (XLM)
Cardano Nedir? (ADA)
Monero Nedir? (XMR)
Tron Nedir? (TRX)
Dash Nedir? (DASH)
Ethereum Classic Nedir? (ETC)
Zcash Nedir? (ZEC)
Basic Attention Token Nedir? (BAT)
Algorand Nedir? (ALGO)
Icon Nedir? (ICX)
Waves Nedir? (WAVES)
OmiseGo Nedir? (OMG)
Gnosis Nedir? (GNO)
Melon Nedir? (MLN)
Nano Nedir? (NANO)
Dogecoin nedir? (DOGE)
Tether Nedir? (USDT)
Dai Nedir? (DAI)
Siacoin Nedir? (SC)
Lisk Nedir? (LSK)
Tezos Nedir? (XTZ)
Cosmos nedir? (ATOM)
Augur Nedir? (REP)
Neden Cardano kullanılmalı?
Kullanıcılar, Cardano projesini bilimsel felsefesine ve akademik araştırmalara olan bağlılığı nedeniyle cazip bulabilirler.
Cardano'nun blok zinciri, merkeziyetsiz uygulamalar başlatmak isteyen geliştiriciler için de ilgi çekici olabilir. Bugüne kadar, platform üzerine inşa edilmiş çeşitli projeler mevcuttur.
Bazı örnekler arasında kurumsal izlenebilirlik çözümü ve işyeri teşvik platformu yer alır.
Yatırımcılar, piyasanın bir gün merkeziyetsiz uygulamaları mümkün kılmak için oluşturulan stake etme protokollerini ve blok zincirlerini tercih edeceğine inanmaları halinde portföylerine ADA eklemek isteyebilirler.
Hemen Başlayın
Artık bir sonraki adımı atmaya ve ADA satın almaya hazırsınız!