Polkadot Nedir? (DOT)

Polkadot Başlangıç Kılavuzu

Polkadot, kullanıcıların kendi blok zincirlerini çıkarıp işletebilecekleri bir blok zinciri işletmek için küresel bir bilgisayarlar ağını teşvik etmeyi amaçlayan bir yazılımdır.

Bu şekilde Polkadot, kripto para birimi ekosistemini büyütmeyi hedefleyen bir dizi rakip blok zincirinden biridir. Diğer önemli örnekler arasında Ethereum (ETH), Solana (SOL) ve Polygon (MATIC) bulunur.

Ancak 2020'de çıkan Polkadot en yeni modellerden biridir ve iddialı hedefine yönelik birçok yeni teknik özellik sunuyor.

İlk olarak Polkadot iki tip blok zinciri çalıştıracak şekilde tasarlanmıştır. Tüm işlemlerin kalıcı olduğu aktarım zinciri adı verilen bir ana zincir ve paralel zincir adı verilen kullanıcı tarafından yaratılan zincirler.

Paralel zincirler, çeşitli kullanımlar için özelleştirilebilir ve ana blok zincirine beslenebilir. Böylece paralel zincir işlemleri ana zincirin güvenliğinden faydalanır.

Polkadot ekibi, bu tasarım sayesinde yalnızca ana zinciri çalıştırmak için gereken bilgi işlem kaynaklarını kullanarak işlemlerin güvenli ve doğru bir şekilde yapılabileceğini ileri sürmektedir. Ancak kullanıcılar, birçok farklı kullanım için birçok paralel zinciri özelleştirebilme avantajına da sahip olur.

Polkadot ekibi, bu tasarımın kullanıcıların işlemleri daha özel ve verimli bir şekilde gerçekleştirmesine izin vereceğini ve kullanıcı verilerini genele açık ağa ifşa etmeyen veya daha fazla işlem yapabilen blok zincirleri oluşturacağını düşünüyor.

Bugüne kadar Polkadot, DOT kripto para biriminin iki satışında yatırımcılardan yaklaşık 200 milyon Amerikan doları toplamıştır ve bu da onu tarihteki en iyi kaynak yaratan blok zinciri projelerinden biri yapmıştır.

Projenin mevcut gelişim durumu hakkında güncel bilgileri öğrenmek isteyen kullanıcılar, güncel ayrıntılar için resmi Polkadot proje yol haritasını takip edebilirler.

What is polkadot dot

Polkadot'un yaratıcısı kim?

Polkadot, 2016 yılında Peter Czaban ve Robert Habermeier ile Gavin Wood (Ethereum'un kurucularından biri) tarafından kuruldu.

Geliştiriciler tarafından Ethereum'da merkeziyetsiz uygulamalar (dapp'lar) yazmak için kullanılan bir dil olan Solidity'yi geliştiren Wood dikkate değer bir geçmişe sahip. Kendisi aynı zamanda Ethereum Foundation'ın ilk CTO'sudur ve daha önce Microsoft'ta bir araştırma bilim insanıydı.

Wood, 2015 yılında Jutta Steiner ile Parity Technologies adlı bir şirket kurdu. Amacı, Ethereum üzerine kurulmak istenen projeler uygulamaktı. Ayrıca ağ düğümlerinin çoğunluğu tarafından çalıştırılan iki istemciden biri de dahil olmak üzere Ethereum'a güç katacak yazılımlar üzerinde çalıştı.

Parity Technologies, artık özellikle paralel zincir oluşturmak isteyen Polkadot geliştiricileri tarafından kullanılan bir yazılım geliştirme çerçevesi olan Substrat'ı muhafaza etmektedir.

Web3 Foundation

Web3 Foundation, Polkadot'un token satışlarını yapan kâr amacı gütmeyen bir kuruluştur. Başkanlığını Gavin Wood yapar ve Pete Czaban eş kurucudur.

Web3 Foundation, token tekliflerinden fonların %30'unu almıştır ve bu fonların Polkadot gelişiminin sürdürülmesi için kullanılmasını denetler.

Polkadot nasıl çalışır?

Polkadot ağı, üç tip blok zinciri oluşturulmasına olanak tanır.

Aktarım Zinciri – Ana Polkadot blok zinciri; bu ağ, işlemlerin sonlandırıldığı yerdir. Daha yüksek bir hız elde etmek için aktarım zinciri, yeni işlemler ekleme eylemini bu işlemleri doğrulama eyleminden ayırır. Bu model, Polkadot'un 2020 testine göre saniyede 1000'den fazla işlem gerçekleştirmesine olanak tanır.
Paralel zincirler – Paralel zincirler, işlemlerin doğru olduğunu onaylamak için aktarım zincirinin bilgi işlem kaynaklarını kullanan özel blok zincirleridir.
Köprüler – Köprüler, Polkadot ağının diğer blok zincirleriyle etkileşime girmesine olanak tanır. EOS, Cosmos, Ethereum ve Bitcoin gibi blok zincirleriyle köprüler inşa etmek için çalışmalar sürmektedir. Bu köprüler, token'ların merkezi bir değişim olmadan işlem görmesine olanak tanıyacaktır.

Aktarım Zinciri

Polkadot Aktarım Zinciri, sistem durumu konusunda uzlaşmayı korumak amacıyla atanmış hisset kanıtı (NPoS) olarak anılan hisse kanıtı (PoS) mutabakatının bir türevini kullanır.

Bu sistem, kripto para birimini özel bir sözleşme ile kilitleyerek DOT stake eden herkesin faaliyet için gerekli olan aşağıdaki görevlerden birini veya daha fazlasını gerçekleştirebilir:

Doğrulayıcılar – Paralel zincirdeki veriyi doğrularlar. Ayrıca, ağda önerilen değişiklikler üzerinde mutabakat ve oylamaya da katılırlar.
Atayıcılar – Güvenilir doğrulayıcılar seçerek Aktarım Zincirini güvence altına alır. Nominatörler, stake ettikleri DOT coin'leri doğrulayıcılara devrederek, böylece oylarını onlara tahsis etmiş olur.
Diziciler – Her paralel zincir için tam geçmiş depolayan ve paralel zincirdeki işlem verisini Aktarım Zincirine eklenmek üzere toplayan düğümlerdir.
Balıkçılar –Polkadot ağını takip eder ve kötü davranışları doğrulayıcılara bildirir.

DOT stake eden ve bu görevleri gerçekleştiren kullanıcılar da DOT ödülleri kazanabilir.

Polkadot Yönetişimi

Üç tür Polkadot kullanıcısı yazılımın gelişimini etkileyebilir. ’

Bunlar arasında:

DOT sahipleri – DOT coin'i satın alan herkes DOT'larını kullanarak ağda değişiklik önerebilir ve başkaları tarafından önerilen büyük değişiklikleri onaylayabilir veya reddedebilir.
Konsey – DOT sahipleri tarafından seçilen Konsey üyeleri, değişiklik önerme ve DOT sahipleri tarafından önerilen hangi değişikliklerin yazılıma uygulanacağını belirlemekten sorumludur. Konsey üyelerinin önerileri, kabul edilmek için sıradan DOT sahiplerinin önerilerine göre daha az oy gerektirir.
Teknik Komite – Polkadot'u aktif bir şekilde geliştiren ekiplerden oluşan bu grup acil bir durumda özel teklifler verebilir. Teknik komite üyeleri Konsey üyeleri tarafından oylanır.

Polkadot'u Ethereum'dan Farklı Kılan Nedir?

Ortak bir yüksek profilli kurucuya sahip oldukları için Polkadot'u Ethereum'dan farklı kılan şeyler hakkında pek çok spekülasyon yapılmıştır.

Aslında Polkadot ve Ethereum 2.0 olarak bilinen Ethereum'da yapılacak yeni büyük güncelleme, tasarım ve operasyon açısından birçok benzerlik taşır.

Her iki ağ da işlemlerin sonlandırıldığı bir ana blok zinciri işletir ve kaynaklarını kullanan daha küçük birçok blok zinciri oluşturulmasına olanak tanır. Her iki teknoloji de ağı senkronize tutma yöntemi olarak madencilik yerine stake etme işlevinden faydalanır.

Ağlar arasındaki işlemlerin bir arada çalışabilir hale nasıl getirilebileceği konusunda araştırma devam etmektedir. Örneğin Parity, Ethereum’un kodunu ve topluluğunu kullanarak uygulamalar sunmak isteyen kullanıcılar için tasarlanan ancak Polkadot'ta çalışacak bir teknoloji geliştirmiştir.

Son olarak, geliştiriciler kendi özel blok zinciri tasarımlarında kullanılabilecek Ethereum blok zincirinin bir kopyasını simüle etmek için Polkadot’un geliştirme çerçevesini kullanabilirler.

DOT neden değerli?

DOT kripto para birimi, Polkadot ağının bakımı ve işletilmesi konusunda önemli bir rol oynar.

Kullanıcılar, DOT satın alarak ve stake ederek ağ yükseltmelerine ilişkin olarak oy kullanma imkanına sahip olurlar. Her oy, stake edilen DOT kripto para birimi miktarıyla orantılıdır. 2020'den bu yana Kraken'de DOT stake etmenin yıllık getirisi %12'dir.

Polkadot, bu kullanıcıları, stake ettikleri token sayısını temel alarak yeni mint edilen DOT ile ödüllendirir ve dört büyük konsensüs görevi de ödüllendirilir.

Ancak yatırımcılar, Polkadot’un yazılım kurallarının başlangıçta 10 milyon DOT'un oluşturulmasına izin verdiğini ve arz miktarının sınırlı olmadığını bilmelidir. Bunun yerine, yeni DOT tokenlerinin, önceden belirlenmiş bir enflasyon oranıyla sürekli olarak piyasaya sürülmesi beklenmektedir.

2020 yılında yapılan bir token sahibi oylaması DOT token'ları için standart birimi değiştirerek para biriminin temel birimini değiştirmiş ve arz miktarını 1 milyar DOT olarak yeniden düzenlemiştir.

Neden DOT kullanılır?

Kullanıcılar, Polkadot Network'ü, blok zincirleri arasında müşterek çalışmayı kolaylaştırmaya odaklandığı için cazip bulabilirler.

Ayrıca Polkadot üzerine kurulmuş çeşitli projeler de mevcuttur. Bazı örnekler arasında bulut platformu, tarayıcı genişletme cüzdanı ve farklı blok kaşifleri yer alır.

Stake ederek ödül kazanmak isteyen yatırımcılar DOT'u cazip bulabilirler. Örneğin Kraken, kullanıcıların DOT stake etmesini ve yıllık %12 faiz kazanmasını sağlayan bir stake etme hizmeti sunuyor.