Ethereum là gì? (ETH)

Hướng dẫn cho người mới bắt đầu về ETH

Ethereum (ETH), một trong những dự án blockchain tham vọng nhất, tìm cách sử dụng tiền điện tử để phân quyền các sản phẩm và dịch vụ trong nhiều trường hợp sử dụng bên cạnh tiền tệ.

Nếu Bitcoin tìm cách trở thành vàng kỹ thuật số, thì Ethereum lại áp dụng cách tiếp cận khác - trở thành tài sản phổ quát - để người dùng có thể tạo ra bất kỳ lượng tài sản và chương trình tùy chỉnh nào chi phối hoạt động của họ.

Điều này dẫn đến các so sánh (có lẽ hơi khập khiễng) rằng Bitcoin giống như email (một công cụ chuyên dụng rất mạnh mẽ), trong khi đó, Ethereum có nhiều điểm chung với trình duyệt web (mục tiêu là hỗ trợ những chương trình mà người dùng có thể tương tác và tạo ra).

Sự tương đồng này giúp tăng cường phạm vi truyền tải của Ethereum, vì đội ngũ Ethereum sẽ tạo ra ngôn ngữ lập trình và máy ảo riêng (yếu tố cần có để thực hiện chương trình), gây quỹ bằng cách bán loại tiền mới (ether) của riêng mình và giới thiệu khái niệm “trạng thái” cho tiền điện tử.

Nói một cách đơn giản, Ethereum theo dõi các thay đổi (các giao dịch được xác nhận trên blockchain), cũng như các thay đổi tiềm năng chưa xảy ra (trạng thái) – sự khác biệt tạo nên tâm điểm cho tầm nhìn Ethereum.

Trên Ethereum, các chức năng điện toán nhiều bước này được gọi là “hợp đồng thông minh.” Ngược lại, các cấu trúc lớn hơn của nhiều hợp đồng thông minh được gọi là ứng dụng phi tập trung (dapps).

Mặc dù ngày nay còn sơ khai, nhưng người ta vẫn tin rằng một ngày nào đó các chương trình như vậy có thể được sử dụng để tạo ra phần mềm mô phỏng hành vi của một số công ty internet lớn nhất thế giới.

Ví dụ, Amazon có thể được coi là một hình thức dịch vụ trạng thái cho phép kết nối người mua tới kho hàng khổng lồ cập nhật liên tục được lưu trữ trên cơ sở dữ liệu thông qua một giao diện web đơn giản. Trong trường hợp này, một công ty vì lợi nhuận đóng vai trò là bên trung gian và bên quản lý công nghệ.

Bằng cách này, Ethereum có thể được xem là nỗ lực ban đầu trong việc sử dụng tiền điện tử để tạo lập các thị trường cạnh tranh chi phối các phần khác nhau của những dịch vụ hiện còn độc quyền này.

Tính đến năm 2020, nhóm các nhà phát triển Ethereum đang trong giai đoạn đầu thực hiện ý tưởng này và đang chuẩn bị cho một đợt đại tu core code (lập trình lõi) của ý tưởng này có tên “Ethereum 2.0”, để khởi đầu những thay đổi mới.

What is Ethereum (ETH)?

“Ai đã tạo ra Ethereum? ”

Ethereum là sản phẩm trí óc của chàng trai người Canada gốc Nga 20 tuổi Vitalik Buterin.

Theo Buterin, anh có cảm hứng tạo ra Ethereum sau khi nhận ra có thể áp dụng thiết kế của Bitcoin trên phạm vi rộng hơn để giảm thiểu “nỗi kinh hoàng” của các dịch vụ web tập trung.

Trong một ví dụ nổi tiếng, Buterin đã nhắc đến những thái độ coi thường mà người chơi gặp phải khi chơi tựa game trực tuyến nổi tiếng World of Warcraft, vì các nhà phát triển lúc đó có thể thực hiện những thay đổi tùy ý bất kể mong muốn của người dùng.

Buterin sau đó nhận tài trợ từ quỹ Thiel Fellowship để theo đuổi Ethereum toàn thời gian, và cố gắng xây dựng một tổ chức phi lợi nhuận để giúp khởi động dự án. Vào đầu năm 2014, Ethereum Foundation đã bán được 72 triệu ETH trong một đợt mở bán trực tuyến, gây vốn khoảng 18 triệu đô la cho nỗ lực này.

Ethereum tiếp tục thu hút được một cộng đồng người dùng đầy đam mê, nhiều người trong số đó tiếp tục đi đầu trong xu hướng phát triển loại tiền điện tử này ngày nay.

Một số nhân vật đáng chú ý khác trong cộng đồng:

Gavin Wood – Tác giả soạn lập yellow page (tài liệu kỹ thuật) của Ethereum giải thích chi tiết về máy ảo của nền tảng này
Jeff Wilke – Người tạo lệnh thực thi phần mềm Ethereum đầu tiên
Joseph Lubin – Nhà sáng lập Consensys – công ty vườn ươm khởi nghiệp đầu tư lớn vào ethereum
Vlad Zamfir – Chuyên gia mật mã tập trung phát triển giao thức và lý thuyết trò chơi.

Bạn có thể tìm thấy danh sách nhiều các nhà sáng lập và người đóng góp hơn trên Wikipedia của Ethereum.

Ethereum hoạt động như thế nào?

Mọi người có thể cho rằng luôn có hai Ethereum, Ethereum như ngày nay và Ethereum mà những nhà phát triển hy vọng một ngày nào đó sẽ hoàn thành khi họ hoàn tất lộ trình của mình.

Vì vậy, mặc dù Ethereum đã hoàn thiện nhiều kể từ khi ra mắt vào năm 2015, nhưng xin lưu ý không phải tất cả các tính năng đề xuất của loại tiền này đều được triển khai.

Blockchain Ethereum

Ngày nay, Ethereum sử dụng cơ chế khai thác bằng chứng công việc (trong đó máy tính chạy để xử lý các tác vụ cần thiết nhằm tạo ra các khối) để hỗ trợ blockchain. (Thợ đào chia giao dịch thành từng khối mới, khoảng 12 giây một lần).

Các nhà phát triển viết chương trình (hợp đồng thông minh) trong Solidity hoặc Vyper – ngôn ngữ lập trình của dự án, rồi triển khai mã này trên blockchain Ethereum.

Tất cả các nút (máy tính chạy phần mềm) giữ lại một bản sao trình biên dịch Ethereum Virtual Machine (EVM), trình biên dịch này sẽ biên dịch các hợp đồng thông minh được viết trong Solidity và Vyper, cũng như thực thi những thay đổi của hợp đồng đó trong các giao dịch trên blockchain.

Vào năm 2016, một nhóm người dùng Ethereum đã từ chối bản cập nhật mã được đề xuất, quyết định tiếp tục chạy mã cũ. Kết quả là một loại tiền điện tử mới gọi là Ethereum Classic ra đời.

Bằng chứng cổ phần

Khi chuyển tiếp sang Ethereum 2.0, Ethereum dự định thay đổi hệ điều hành cốt lõi của mình, chuyển sang hệ thống được gọi là bằng chứng cổ phần (PoS).

Theo mô hình bằng chứng cổ phần, bất kỳ người dùng nào sở hữu tối thiểu 32 ETH đều có thể khóa các khoản tiền đó trong hợp đồng, sau đó kiếm phần thưởng để giải các phép toán cần thiết nhằm thêm các khối mới vào blockchain.

Bạn có thể tìm thêm thông tin chi tiết về quá trình chuyển tiếp này trong báo cáo của Kraken Intelligence năm 2020.

Loại tiền điện tử chính hỗ trợ Ethereum được gọi là ether, một phần trong số đó được đúc thành khối và phân bổ đến các thợ đào.

Đáng chú ý là, Ethereum không đặt giới hạn số lượng ether có thể được đúc. Thay vào đó, nguồn ether được lập trình để tăng 4,5% mỗi năm, trong đó, mỗi khối hiện gồm 2 ETH.

Phần thưởng này đã giảm hai lần trong lịch sử mạng và ban đầu được đặt tại mức 5 ETH.

Các thay đổi đối với chính sách tiền tệ thường do nhà phát triển đề xuất. Những nút và thợ đào chạy phần mềm đó có thể chấp nhận hoặc từ chối nâng cấp phần mềm của họ khi chấp nhận sự thay đổi.

Thợ đào cũng kiếm ETH dưới hình thức thu phí đối với các phép tính được mạng xử lý. Các khoản phí không được trả bằng ETH, mà được trả bằng “gas”, một đơn vị tính toán đặc biệt.

Phép tính càng phức tạp, chương trình được cung cấp sẽ đòi hỏi càng nhiều gas.

Điều này có nghĩa là bất kỳ ứng dụng hoặc giao thức nào hoạt động trên Ethereum phải liên tục mua và tiêu ether, để tạo ra nhu cầu liên tục cho tài sản.

Tại sao lại sử dụng Ethereum?

Vào thời điểm mà nhiều loại tiền điện tử đã phải vất vả để chứng minh được tính ứng dụng, thì Ethereum có lẽ độc đáo ở chỗ đồng tiền này đã trải qua nhiều giai đoạn bùng nổ nhu cầu mạnh mẽ.

Blockchain riêng

Một trong số những bên đầu tiên ủng hộ Ethereum là các ngân hàng và tổ chức lớn, những bên này đã tận dụng mã nguồn mở của Ethereum để tạo ra bằng chứng thực tiễn và sáng kiến Nghiên cứu&phát triển trong năm 2015 và 2016.

Những nền tảng không sao chép mã Ethereum thường sử dụng cách tiếp cận riêng, bao gồm Hyperledger của Linux Foundation và Corda của R3, tức là các dự án sao chép phân đoạn của kiến trúc Ethereum, chứ không nghĩ đến chuyện cần đến một loại tiền điện tử mới.

Các ngân hàng và tổ chức lớn cuối cùng sẽ hỗ trợ Ethereum trực tiếp hơn bằng cách tạo ra Enterprise Ethereum Alliance, một tổ chức phi lợi nhuận thành lập vào năm 2017 với mục đích là kết nối nhiều blockchain của ngân hàng tư nhân với blockchain chính của Ethereum.

ICO

Sau đó, vào năm 2017, cộng đồng doanh nhân đã đổ xô đến Ethereum với luận điểm rằng nền tảng của Ethereum có thể được sử dụng để gây vốn bằng cách tạo ra các loại tiền điện tử mới và bán chúng cho người tiêu dùng trên toàn cầu, sự kiện như vậy còn gọi là “đợt mở bán đồng tiền điện tử lần đầu” (ICO).

ICO tận dụng khả năng mà Ethereum cung cấp cho các nhà phát triển để tạo tài sản tiền điện tử mới trên blockchain bằng cách sử dụng tiêu chuẩn token mà không tạo codebase mới từ đầu.

Những dự án táo bạo hiện đã có blockchain trực tiếp và tiền điện tử riêng (như Tron và OmiseGo) sẽ khởi động dưới dạng token trên Ethereum, sau đó sẽ cung cấp công nghệ mới.

DeFi

Tài chính phi tập trung hóa (DeFi), làn sóng cách tân mới nhất trên mạng, đã chứng kiến việc các doanh nhân sử dụng Ethereum để tạo ra các giao thức sao chép các dịch vụ tài chính truyền thống.

Những dự án này bao gồm các dự án như MakerDAO, một dự án đã thiết kế giao thức phân quyền quản lý một loại tiền điện tử được gắn với đồng đô la Mỹ. Các dự án DeFi khác đã tìm cách tự động hóa và phân quyền các dịch vụ tài chính như cho vay và đi vay.